Literacki Kraków 2017

Festiwal Conrada, Targi Książki, wystawa Dziedzictwo oraz spotkanie z Kamilem Bałukiem, autorem wydanych niedawno Wszystkich dzieci Luisa... Pod koniec października grupa licealistów wraz z nauczycielami (Sebastianem Piątkowskim i Piotrem Szwedem) wybrała się do Krakowa, by wziąć udział w intensywnym programie wydarzeń kulturalnych i przywiozła ze sobą wiele spostrzeżeń, refleksji oraz oczywiście zakupionych książek.

Targi Książki, EXPO Kraków

Swoją tegoroczną przygodę z Krakowem rozpoczęliśmy od spotkania z literaturą w najbardziej namacalnej postaci - odwiedziliśmy odbywające się w hali EXPO Międzynarodowe Targi Książki. Na kilka godzin odcięliśmy się od świata, pogrążając w labiryncie książek i ich miłośników. Wydawnictwa reprezentowane na targach chętnie oferowały zniżki, czego skutkiem było wiele owocnych zakupów. Co prawda zmęczeni chodzeniem, ale za to skutecznie wzmocnieni przez wszechobecną prozę, poezję i darmowe krówki, nabraliśmy sił na festiwalowe wyzwania. Niestety nie mieliśmy okazji spotkać zaproszonych w większości dopiero na weekend autorów, ale to tylko kolejny pretekst do wizyty w przyszłym roku.(ja)

Przezroczyste meczety. Spotkanie z Nilüfer Göle, Pałac Czeczotki

Turecka socjolożka napisała książkę, której celem było podważenie stereotypów na temat muzułmanów, książkę ciekawą i odważną. Samo spotkania jednak rozczarowało. Było, jak na rozmowę z naukowcem, mało precyzyjne, ogólnikowe, do tego prowadzone bardzo zachowawczo przez Beatę Kowalską, która czasem nawet nie zadawała pytań, tylko monologowała, sugerując by do jej refleksji jakoś odniosła się autorka. Nilüfer Göle słusznie zwróciła uwagę, że prawo często uchwalane w odniesieniu do muzułmanów, np. zakaz obrzezania w Niemczech, okazuje się zwyczajnie niekonsekwentne. Pokazała, że ustawodawstwem często rządzą negatywne emocje. Niestety takich, ciekawych wątków było niewiele. (ps)

Spotkanie specjalne z Kamilem Bałukiem, Wyższe Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie

Spotkanie na pewno nie należało do stereotypowych, nudnych konferencji. Od początku nastawiony byłem raczej dobrze, a mimo to zostałem zdecydowanie pozytywnie zaskoczony. Pierwszym atutem była forma, nie siedzieliśmy słuchając wykładu tylko aktywnie uczestniczyliśmy, dodawaliśmy swoje myśli. Dzięki temu wywiązała się prawdziwa, twórcza dyskusja i doszliśmy do wielu ciekawych wniosków (np. dotyczących udziału mediów społecznościowych w przekazywaniu wiadomości o świecie, polityce). Do tego omówiliśmy zaskakujące reportaże (choćby o nagości wśród Polaków) i ciekawe historie Kamila Bałuka sprawiły, że dwie godziny szybko zamieniły się w trzy i upłynęły w mgnieniu oka, przez co potem trzeba było trochę pobiegać a i tak spóźniliśmy się na kolejny punkty programu. Nie żałuję jednak ani trochę, spotkanie uważam za całkowicie udane. (at) 

Wystawa Dziedzictwo, Muzeum Narodowe

Niezwykle ciekawa wystawa poświęcona dziedzictwu polskiej kultury. Dość niecodzienna ekspozycja (przez dość duże spektrum tematyczne  i czasowe wystawianych przedmiotów) w ciekawy sposób przedstawia różnorodność naszej tradycji, a przez to i naszej tożsamości narodowej. Dorobek cywilizacyjny i historia  kraju, przedstawiona poprzez zarówno sztukę, literaturę czy przedmioty codziennego użytku. Wszystko to razem pokazuje olbrzymie bogactwo polskiej kultury, które dodatkowo (przez umieszczenie “#” w tytule wystawy) otwiera dyskusję nad tym, czym jest nasze dziedzictwo we współczesnym świecie. (pg)

Wykład Adama Hochschilda o twórczości Josepha Conrada, Pałac Czeczotki

Dla niektórych z nas najważniejsze spotkanie. Adam Hochschild to amerykański pisarz, dziennikarz i wykładowca od lat zaangażowany w obronę praw człowieka i w swoich książkach poruszający tematy dotyczące ruchów abolicjonistycznych w różnych zakątkach świata. Jest jednym z tych autorów, którzy opuścili zaciszne gabinety i wyruszyli w świat, by lepiej zrozumieć jego złożoność i wyczuć jego puls. Z pewnością Adam Hochschild, wie, w jakim rytmie oddycha Afryka i ludzie ją zamieszkujący, gdyż nie tylko jest znawcą dzieł Josepha Conrada, ale także wielokrotnie bywał na Czarnym Lądzie, zgłębiał jego historię i zna jego współczesność, na której niestety piętno odcisnęły i odciskają wciąż krwawe wydarzenia: kolonizacja, walki plemienne, niszcząca eksploracja zasobów naturalnych. Wykład autora Ducha króla Leopolda dotyczył dzienników Josepha Conrada i był próbą zrozumienia “pełnej sprzeczności natury” pisarza, który spędził w Afryce około sześciu miesięcy, i który ze zgrozą obserwował morderczy proceder Europejczyków w Kongu, i który mimo to nie potrafił wyzbyć się europocentrycznego spojrzenia na Afrykanów,  a którego  powieść Jądro ciemności stała się jednym z najmocniejszych głosów w literaturze przeciw kolonializmowi… Same sprzeczności! I to w literaturze jest fascynujące! (sp)

Biblia. Wielkie opowieści Starego Testamentu. Wernisaż wystawy Serge’a Blocha i Frederica Boyera, Pawilon Wyspiański

Imponująca ilość piątkowych wydarzeń z festiwalu nie przeszkodziła nam, dzięki sprawnej organizacji i dobremu planowaniu, wyskoczyć między wykładami na otwarcie wystawy „Biblia. Wielkie opowieści Starego Testamentu”. Mimo iż stawiliśmy się punktualnie, układ budynku i brak nagłośnienia uniemożliwił większości z nas usłyszenie przemowy powitalnej od organizatora wernisażu, w której uwzględnione były informacje nie zamieszczone nigdzie indziej. Było to jedyne wprowadzenie w ekspozycję, na jakie mogliśmy liczyć i choć zrozumiałym jest, że przez wielkość pomieszczeń wystawowych tworzenie folderów czy mapek mijałoby się z celem, to jednak mogliśmy czuć się zdezorientowani i pozostawieni sami sobie. Na ścianach umieszczone były dwa pierwsze rozdziały natomiast z całością  publikacji można było się bez problemu zapoznać, dzięki egzemplarzom wystawionym w kilku miejscach na stolikach, co było znakomitym rozwiązaniem i świetnie się sprawdzało. Wartym uwzględnienia atutem wernisażu był również kuszący poczęstunek złożony z wina, soku z mango i baklavy w licznych jej odmianach i w zdecydowanie dostatecznej ilości, co pozwalało skutecznie zająć tych gości, którzy w danej chwili nie mogli dostać się do planszy z rysunkami. (am)

Anatomia samobójstwa, spotkanie z Lukasem Bärfussem oraz Anną Kim, Pałac Czeczotki

Kontrowersyjny temat, znani autorzy, poważna, wieczorna, piątkowa godzina… Te i wiele innych czynników przyczyniły się do tego, że zanim nawet skończyła się poprzednia konferencja, sala była już zapełniona. Mimo tego, że przyszliśmy stosunkowo wcześnie, to i tak byliśmy zmuszeni do siedzenia w bocznej salce z obrazem na żywo na ekranie zamiast sceny. Wszystko zapowiadało się świetnie - prowadzący Arkadiusz Żychliński okazał się nawet tłumaczem Lukasa Bärfussa. Ale niestety… prowadzący. Ten niestety popsuł cały efekt, niejednokrotnie zmieniając wywiad w monolog. Jego pytania ciągnęły się w nieskończoność - były tak długie, rozbudowane i niepotrzebnie pogłębione, że niejednokrotnie musiał je tłumaczyć. Jednak gdy już oddawał głos pisarzom, trwało to krótko, wypowiedzi były zdawkowe. Poza tym, często nadinterpretował teksty, co wytknęła mu również Anna Kim, która zamiast pisać o nocy, jako o “metaforze wiszącej nad nami groźbie samobójstwa” (jak próbował to zinterpretować prowadzący) pisała o nocy, jako o… nocy. Po prostu. Bo z samobójstwem czasem tak jest. Nie ma w tym nic pięknego, czy metaforycznego. Po prostu jest. Podobnie przynajmniej opowiadał Lukas, który swoją książkę napisał o swoim zmarłym bracie, a którego, mam wrażenie, zbyt natrętnie przypierał do muru i żądał odpowiedzi na pytania prowadzący. Podsumowując, konferencja dużo bardziej wartościowa była nie ze względu na to, co zostało na niej powiedziane, ale ze względu na to, co (prawdopodobnie z powodu niepewnego stosunku wszystkich do tematu) zostało przemilczane. (ss)

Julia Adamus, Patryk Grancow, Anna Matusiak, Sebastian Piątkowski, Szymon Szadkowski, Piotr Szwed, Adam Tomaszewski